Goddamn Europeans! Take me back to beautiful England and the grey, damp filthiness of ages - PJ Harvey
Wanneer de politiek betrekking op het persoonlijke lijkt te hebben, worden de zaken ineens angstwekkend en is het te verkiezen vogels te kijken, het weerbericht uitvoerig te bestuderen. De bevindingen van het KNMI en de iPhone te vergelijken met de eigen observaties van de lucht voordat de zon ondergaat in het westen, dat wil zeggen: nadat ze eerst nog een uur langer over de Britse eilanden heeft geschenen.
Die Britse eilanden waren voor mij lange tijd als een fijne dagdroom - het idee ervan - zoals de onnadrukkelijke anticipatie op een zomerse dag terwijl we ondertussen aan het werk zijn achter onze computers en het buiten - juni of niet - regent. Deze jeugdige reverie werd, zoals zoveel emoties, uitgelokt door een liedje.
Zwarte zwanen, witte zwanen, zongen we, door de juf in twee groepen verdeeld, in de kleuterklas van mijn provinciestad.
Wie wil er mee naar Engeland varen?
Ik, ik! Please.
Take me to the place where you go, where nobody knows if it’s night or day - Oasis
Thuis leerde ik mezelf Engels met een spelletje waarbij er lichtjes gingen branden wanneer je de juiste connectie had gemaakt tussen beeld en woord. Informatie over het enge land (het regent er altijd), kwam druppelings tot me. Engeland werd een constructie van woorden - tegelijkertijd eng en engelachtig. I care. I don't
care. Thank you, please
Darling.
Lief.
Darlin’ you got to let me know - The Clash
Hello love zei een vrouw die ik, 's avonds laat op weg naar een onbekende logeerplek, in een klein stadje ten zuiden van Londen tegenkwam. _My son forgot to buy bread so I went out for bread.
_En hoe zat het met mij? Who, me? _I, I was out for..
_
It wasn’t easy. But nothing is - Blur
Ik ben hier gewoon op bezoek, zei ik. Ik zag per ongeluk dat ze twee verschillende schoenen had aangetrokken en keek weer op, naar haar gezicht. Ze stelde dezelfde vraag, opnieuw. Maar haar Engels klonk zo mooi, dus ik bleef antwoord geven. Zilver haar, in de maneschijn.
Cheerio zei ze uiteindelijk, bij wijze van afsluiting.
I like it here. Can I stay? - The Smiths
Engeland is gesloten,
de sleutel is gebroken
Ik was achttien, timide en verlegen toen ik voor het eerst naar Londen ging, samen met mijn zusje, met Eurolines, 19 euro voor een enkeltje. Midden in de nacht vertrokken we, in een bus vol emigrerende Somaliërs. In Groot-Brittannië waren er meer kansen voor ze, om aan het werk te kunnen, om aan de samenleving te kunnen bijdragen, hoorde ik later op de radio. In Calais wachtten we in de bus terwijl onze mede-passagiers gecontroleerd werden. Ze hadden veel spullen in grote, geruite tassen mee.
We reden weer. Ik hield mijn adem in, de tunnel in, onder water.
Marie, Marie, hold on tight, and down we went
We zagen de steen van Rosetta, we stapten over van district, in cirkels. We lazen: -ton -ton -ton.
Park, park, park. Hamp-, ham, -ham.
Bridge
We aten vis en
zagen
such stuff
...
London Bridge is falling down
Ook de plastic muziekdoos van mijn kleine broertje zong het. Steeds opnieuw aan het knopje draaien, totdat er op een dag niets meer te vallen viel, behalve het knopje zelf.
Gaan we allen neer? Kranten en journaals probeer ik enigszins te mijden, het is dweilen met de kraan open, anders.
An outpouring
An outpouring of
An outpouring of grief
An outpouring of grief but also of sympathy.
Rage, rage
Referendum.
Misbegotten.
Per ongeluk het raam open gelaten: buiten lijkt de kakofonie te zijn toegenomen.
Maar hierbinnen: internet-connectie.
Oh, to defenestrate ones iPhone.
Such, such were the joys
In het radioprogramma Vroege Vogels wordt er verteld dat vogels in verhouding meer zenuwverbindingen hebben in hun hersens dan dat er bijvoorbeeld in een evenzo groot muizenbrein te vinden zijn. Vogels moeten immers vliegen, dus het mag niet teveel wegen. Zoals een slim ingepakte backpack - knapsack - stel ik mijn voor.
And if I never see the English evergreens Im running to. Its nothing to me - David Bowie
Gilbert White (1720-1793), Brits ornitholoog, in een van de brieven uit The Natural History of Selborne:
'The language of birds is very ancient, and, like other ancient modes of speech, very elliptical: little is said, but much is meant and understood.'
Buiten zie ik ondertussen een vogel vreemd fladderen. Steeds in zijn klim valt hij weer meters terug, als een vliegtuig in een luchtzak, daar gaat hij weer, neer.
Houd adem in.
Niet vallen, niet vallen, mompel ik hem toe. Dan weet hij de rand van de klokkentoren te bereiken en blijft daar zitten. De rest van zijn groepje kwettert hem toe.
Ik noteer: Awkward flight. Morning tragedy.
Kun je vallen en toch vliegen?
Is er dan geen timmerman,
die de sleutel maken kan?
_I have heard the key
Turn in the door once and turn once only
We think of the key, each in his own prison
_Thinking of the key, each confirms a prison
-T.S. Eliot
Somersault. Een koprol, maar ook inwendig: je radicaal bedenken. Een ommezwaai van 180 graden. Na het nieuws, het weerbericht. De hoop is op een significante somersault.
The thread won't divide us, the sensation survives - New Order
Ik ben op zoek naar een boek van een Britse schrijver die vergeleken wordt met haar experimentele land- en tijdgenoot B.S. Johnson. Uit een essay op de site van The Guardian:
Ann Quin's was a new British working-class voice that had not been heard before: it was artistic, modern, and - dare I say it - ultimately European. It looked beyond the constructs of our society. It was fresh, alarming, and idiosyncratic. It wasn't static; it moved with the times.
Ann Quin en B.S. Johnson pleegden beiden zelfmoord in 1973. Zij liep de (silver) zee in bij Brighton, hij sneed niet veel later zijn polsen door. Zij was 37, hij 40. Johnsons werk geniet inmiddels meer bekendheid, mede dankzij de biografie, Like a Fiery Elephant, die Jonathan Coe in 2005 over hem schreef. De boeken van Quin zijn moeilijker te vinden. Maar de snippers van het internet heb ik vast in mijn notitieboek gestopt. Ik weet alleen nog niet wat ervan te maken. Het vaakst wordt de eerste zin van haar roman Berg geciteerd: 'A man called Berg, who changed his name to Greb, came to a seaside town to kill his father…'
Words like violence - Depeche Mode
Het klinkt als een duister lied.
Coe over Johnson: He admired the courage of the act. Quin - like him- refused to 'live by illusion'.
But I know that it's too late and now there's nothing I can do - The Cure
It means nothing to me (?)
I care too much (?)
Dont walk away, in silence - Joy Division
Laat doorgaan, laat doorgaan
Wie achter is moet voorgaan
Op de biënnale van Venetië, in 2013, zag ik een video van de Britse kunstenaar Jeremy Deller. De titel van de show was: English Magic. Roofvogels in slow-motion, een parade van unions, muziek van Bowie, Stone Henge als een gigantisch luchtkussen. Als aandenken kocht ik een stoffen tasje, sindsdien mijn knapsack.
Now here you go again, you say you want your freedom - Fleetwood Mac
Torn asunder: ten diepste verdeeld.
Misalliance:
Us and them. And after all were only ordinary men - Pink Floyd
Een van mijn fijnste herinneringen aan Engeland: zittend op het strand bij Den Haag, de eerste keer dat ik Brideshead Revisited van Evelyn Waugh las ("I felt that I was leaving part of myself behind, and that wherever I went afterwards I should feel the lack of it, and search for it hopelessly..." ).
De zon over mij, de wolken over mij, het zand over de bladzijdes. Het boek uit: ik keek de laatste kleuren van de dag na. Daar ergens, op een eiland in de zilveren zee: Charles en Sebastian.
This time tomorrow, where will be? - The Kinks
Luister de soundtrack van alle genoemde liedjes:
