Ze worden credit cookies genoemd, de fragmenten na de aftiteling van een film. Na het laatste pistoolschot, de uitgestelde omhelzing of de uitzoomende camera wordt het beeld zwart. Daarna is er soms nóg iets. Goed geïnformeerde filmgangers weten dat ze dan moeten blijven zitten. Ze kijken meewarig naar hen die op dat moment opstaan en zich langs onbekende knieën friemelen richting de uitgang. Nee, zij die blijven zitten krijgen waar ze op hopen. Vooral kinder- en kinderlijke films met gemaskerde mannen bedienen zich van de after-credit scènes. Ze voeden je speculaties (“Superheld vindt een spannend object”), geven je een wordt-vervolgd-gevoel (“Superslechterik schudt de hand van een schimmig karakter”) of zijn gewoon feel good (“Superhelden eten samen shoarma”).
Hoewel, na het zien van zulke films maakt feel good vaak plaats voor een overvol en plakkerig gevoel. Alsof je zojuist een hoorntje met te veel bollen ijs hebt gegeten die bovendien je hand heen lekken. En wanneer je dat beseft komt de regisseur nog eens langs met een toef slagroom. Gelukkig is een after-credit-scene een zeldzame keer echt de moeite waard, zoals bij de stop-motion animatiefilm The Boxtrolls, over geestige trollen die een kartonnen doosje bij wijze van kleding dragen. Deze inventieve trollen nemen het op tegen een booswicht en zijn twee handlangers, die hen willen verdelgen alsof het ratten zijn. Tijdens de climax realiseren de twee handlangers zich dat het uitroeien van de Boxtrollen verkeerd is en dat zijzelf de slechteriken zijn. Deze bewustwording krijgt na de aftiteling zelfs een existentieel randje. "Do you ever think about the universe?", vraagt de een aan de ander. De camera zoomt langzaam uit en we zien glimpen van een menselijke animator die beweging van de karakters per frame verandert. De ogenschijnlijke eendimensionale handlangers blijken nu mannen op zoek naar zingeving, met het besef dat er hogere machten in het spel zijn: "Everytime we move, it's actually them moving us."
Anomalisa, de nieuwste film van Charlie Kaufman, is met dezelfde stop-motion techniek gemaakt. De film draait om Michael Stone, expert op het gebied van callcenters. Hij heeft een merkwaardige aandoening waardoor iedere andere persoon in zijn leven eendimensionaal overkomt. Dit is op twee manieren tamelijk briljant vormgegeven. Alle mannen, vrouwen en kinderen in zijn wereld hebben hetzelfde gezicht. Die eenvormigheid wordt versterkt door de stemacteur die alle bijfiguren inspreekt, inclusief zijn vrouw en zoontje. Dit is de stem van Tom Noonan. Hij is geen virtuoos stemacteur zoals bijvoorbeeld Dan Castellaneta die voor The Simpsons niet alleen Homer inspreekt, maar ook een slordige dertig anderen personages. Nee, Tom Noonan spreekt alle karakters in zonder onderscheidend stemmetje. Het verhaal krijgt een wending als Michael Stone op zijn hotelkamer een andere stem hoort – van het meisje Lisa – en hij er later achter komt dat ze bovendien een eigen gezicht heeft, komt hij emotioneel tot leven (voor zover een stop-motionpop tot leven kan komen).
Anomalisa heeft geen credit cookies, toch heb ik uiterst gefascineerd naar de aftiteling gekeken. Het beeld werd zwart terwijl het stemgeluid van roezemoezende mensen, allemaal Tom Noonans, doorloopt. Ondertussen klinkt er een ballad, gezongen door een matig stemvaste mannenstem: “I try to reconstruct your voice, but I only hear their voice instead”. Omdat ik goed geïnformeerd wil zijn, lees ik de namen bij het aftitelliedje. “Lyrics by Charlie Kaufman, Vocals by Tom Noonan”. Dan rollen de titels nog een stukje verder en het achtergrondgepraat wordt luider. Op dat moment komt er een lijst van donateurs langs die hebben bijgedragen aan de film via Kickstarter. Zesduizend namen glijden voorbij en Tom Noonan geeft ze allemaal een stem.
