Er zijn complexe relaties tussen schimmels, bomen, planten, grassen, microben. Via allerlei netwerken communiceren ze onderling en met elkaar. Schimmels en planten geven informatie door, anticiperen, en transporteren voedingsmiddelen binnen een rijke infrastructuur. Als de ene boom gekapt wordt, beïnvloedt dit de boom ernaast. Een plant krijgt minder wortels als deze door de eigen soort omgeven is dan wanneer ze tussen andere planten groeit. Het één reageert op het ander en vice versa, via onduidelijke scheidslijnen tussen oorzaak en gevolg en soms komen onder- en bovengronds bij elkaar. Welke geschiedenissen liggen er en hoe vormen deze het heden?

Aan Peter Wohllebens boek Het verborgen leven van bomen, over de vele manieren waarop bomen met elkaar in contact staan, ging al in 1973 The secret life of plants vooraf, geschreven door Peter Tompkins en Christopher Bird. Destijds afgeschilderd als een verzameling pseudowetenschappelijke sterke verhalen, maar inmiddels gerehabiliteerd omdat de werkelijkheid in veel van de beschreven gevallen zo sterk is. Wetenschapper Rupert Sheldrake ziet de natuur als een integraal geheel en introduceerde het begrip morfogenetisch veld in relatie tot morfische resonantie. Deze hypothese is gebaseerd op de veldtheorie waarbij er interactiepatronen zijn tussen een individu en zijn omgeving. Sheldrake doet onderzoek naar o.a. de manier waarop twee deeltjes die ooit tot hetzelfde systeem behoorden en later andere richtingen opgingen, toch met elkaar verbonden of verstrengeld blijven. In Lose Your Mother schrijft Saidiya Hartman over cultural retention. Lang werd gedacht dat een cultuur verloren ging wanneer individuen uit hun sociale context werden verwijderd. Hartman beschrijft hoe groepen mensen die in het verleden sterk verbonden waren, met elkaar in verbinding kunnen blijven staan, ondanks hun diaspora, de tijd en de afstand, blijkens de culturele overdracht die plaatsvindt.

DIG nodigde schrijvers en kunstenaars uit om via verhalen, perspectieven en benaderingen iets te zeggen over deze meer of minder verborgen connecties, communicatievormen en verbindingen. Deze kunnen zowel metaforisch, speculatief of wetenschappelijk worden ingevuld. En hoewel de focus ligt op bomen, planten, algen, wieren en zwammen, is er ruimte voor andere associaties en ingangen, zoals de eerste aanzet hierboven. Uiteindelijk willen we met het traceren van deze samenhang, interconnecties en communicaties iets kunnen openbreken of begrijpen. Wat zeggen de planten over hoe het leven zou kunnen zijn? Nieuwe concepten kunnen ons inspireren op zoek te gaan naar manieren om het systeem, dat ons gevangen houdt, te veranderen of eruit te ontsnappen. Dit verzet is tevens het moment waarin we een andere relatie met de wereld om ons heen kunnen aangaan. Deleuze: ‘Geloven, niet in een andere wereld, maar in de band tussen de mens en de wereld, in de liefde of het leven.’

Namens DIG redactieleden Asha Karami, Frances Welling, Esma Moukhtar, Grâce Ndjako en Lucie Fortuin.