Cringe

Beeldessay / 03.05.23

THE MULDER PROBLEM

Obe Alkema

S5E1

‘You have seen what they wanted you to see.’

23 JUNI 2020

Dit is hoe het gaat als ik The X-Files kijk: ik zet de aflevering stop wanneer Fox Mulder pontificaal in beeld is en maak een printscreen. Een blik van hem, een houding, een inkijkje in zijn ziel – veel meer heb ik niet nodig.
  Pauze.
  Command + Shift + 3. (Dit toetsenbord heeft geen specifieke knop voor printscreens.)
  Schermafbeelding 2020-06-12 om 20.13.17.
  Play.
  Niet veel later, wanneer ik weer ergens achter blijf haken, zal ik deze handelingen herhalen. Mijn ritueel.
  Schermafbeelding 2020-06-12 om 20.15.29.
  Schermafbeelding 2020-06-12 om 20.17.43.
  Schermafbeelding 2020-06-12 om 20.27.49.
  Mulder is het object van mijn verlangen. Ik kan mijn ogen niet van hem afhouden. Slapende Mulder, gevloerde Mulder, wanhopige Mulder, zwetende Mulder, luilakkende Mulder. Ik documenteer oogopslagen, gemoedstoestanden waaraan het lichaam uitdrukking geeft. Zijn ongemakkelijke lach. Het pruillipje. Een puppyblik. Lege blikken, emotionele blikken, gebiologeerde blikken, gepijnigde blikken. De momenten dat zijn trauma niet meer binnen te houden is. Ik documenteer vooral het naakte lichaam van de Richard Gere-achtige Mulder. Dat lichaam. A geek in a jock’s body.
  Mulder heeft ook iets middelmatigs. Dat opschrijven doet pijn.
  Deze maand werk ik structureler aan de uitbreiding van mijn verzameling. Het archief dijt uit. Op 12 juni ving ik Mulder twintigmaal. Mijn werkwijze is ook veranderd, maar misschien niet ten goede. Ik onderbreek de aflevering niet meer. Ik kijk verder en werk de administratie later wel bij. Dan heb je ineens tien afleveringen gezien en heb je veel werk in te halen. Dat is mij niet onbekend, want dat gevoel heb ik altijd. En ik ben nooit klaar.
Ik dwing mezelf te herinneren hoe vaak per aflevering er een memorabel moment voorbijkwam. Ik weet dat er veel momenten zijn die ik moet archiveren, maar er is geen enkel specifiek beeld dat me bijgebleven is. Ik ga elke aflevering langs. Eenenzeventig stills zijn gedateerd op 17 juni, op 21 juni zijn het er een schamele eenenveertig.

SAMPLE

Mulder stak de zijne omhoog, nam een grote hap en zei met volle, druipende mond: ‘Verrukkelijk!’ Mulder veegde zijn mond met een servetje af. Mulder tuitte zijn lippen en keek om zich heen. Mulder kon niet zien of de jongeman achter zijn masker glimlachte dan wel zijn wenkbrauwen fronste. Mulder nam de uitdaging aan. Mulder zag hoe geïntimideerd de jongeman was en besloot door te drukken. Mulder wierp een snelle blik op hem. Mulder bekeek de snee. Mulder voelde een snelle scheut opwinding, de spanning van een nieuw spoor dat hij kon volgen. Mulder boog zich voorover als een havik die op zijn prooi duikt. Mulder gunde hem een begrijpende glimlach.

8 OKTOBER 2022

Eerst was er alleen een titel en dat was genoeg.
  Mulder staat bekend als ‘The Mulder Problem’. Hij zit zijn FBI-collega’s, concullega’s bij de politie, hotemetoten in hogere echelons vaak in de weg met zijn bemoeizucht, complotideeën en speurwerk om de zogenaamde X-files – onopgeloste (of onoplosbare) zaken vol bijzondere en onverklaarbare omstandigheden – op te lossen, samen met zijn tegenspeler Dana Scully.
  Een andere bijnaam is Spooky Mulder. Tijdens zijn opleiding aan Quantico kreeg hij die vanwege zijn geloof in het paranormale en buitenaardse wezens. Hij hield niet van de naam, lees ik op het fandom/de wiki van The X-Files, net als deze trivia: ‘In the French version, Mulder’s nickname is “le Martien” (the Martian).’
  De vraag die me bezighoudt en ik hoop te beantwoorden is waarom ik zo door/met Mulder geobsedeerd ben. Zelfs in zoverre dat ik opnieuw begonnen ben in The X-Files, niet om mijn kennis op te frissen – Mulder overheerst nog altijd mijn verlangen – maar om deze tekst af te ronden, want sinds kort heb ik een deadline.

WETENSCHAP

‘This is the essence of science: you ask an impertinent question and you’re on your way to a pertinent answer.’

GELOOF VERSUS WETENSCHAP

Ik kom erachter dat The X-Files zwaar op een serie uit de jaren zeventig leunt, alleen hebben de makers ervoor gekozen om de genderrollen om te draaien. Het is de man die in het paranormale en onverklaarbare gelooft, terwijl dat van oudsher met het vrouwelijke geassocieerd wordt. Mulder vindt wijsheid in het onbekende. I want to believe – een van die onsterfelijke slogans van de serie. Scully daarentegen belichaamt het sceptische en rationele. Ze neemt daarmee een van oorsprong mannelijke positie in.
  ‘One a skeptic, one a believer’, buldert de stem van de commercial uit begin jaren negentig.
  Ze vormen een koppel: geloof versus wetenschap. Zachte versus harde wetenschap. Of, zoals in Ruïnes te lezen valt, het derde deel uit de reeks boeken die in de jaren negentig (en Nederlandse vertaling!) verscheen en waaruit ik mijn samples haal: ‘Mulders geloof in het bovennatuurlijke en buitenaardse was ongeschokt, terwijl Scully nog even hardnekkig rationele verklaringen bleef zoeken.’ Tegelijkertijd proberen ze elkaar te overtuigen van hun gelijk. Ze houden elkaar in het gareel, zoals te lezen valt in Brandpunt (1996), het vervolg op Ruïnes:

Scully vond het haar levenstaak om Mulders advocaat van de duivel te zijn en hem te overtuigen van de logische verklaringen achter de ongelooflijke gebeurtenissen waarvan ze in hun vele gezamenlijke zaken getuige waren geweest … net zoals Mulder het als zijn taak beschouwde om Scully te laten geloven.

Ze houden elkaar in balans. Ze vormen een symbiose. Yin en yang.
  Niet helemaal, denk ik. Het was de bedoeling dat Scully’s scepsis en rationele aanpak Mulder tot inkeer zou brengen. Daarom is zij op de X-files gezet. Het tegenovergestelde gebeurt echter. Logica en ratio schieten tekort, wanneer het X-files betreft. Mulder ziet zijn wilde theorieën gelegitimeerd en gaat steeds een stapje verder.

SAMPLE

Mulder zei niets. Mulder liet alles zonder commentaar over zich heen komen. Mulder knikte zorgvuldig; anders was hij in lachen uitgebarsten. Mulder kon de blik niet peilen. Mulder weerstond de neiging om te salueren. Mulder haalde zijn schouders op. Mulder wachtte geduldig en passief. Mulder ging langzaam rechtop zitten. Mulder leunde bewonderend achterover. Mulder zag zijn schouders verstrakken en zich toen weer ontspannen. Mulder bleef een hele tijd roerloos zitten.

LEVENSTAAK

Frappant genoeg associeer ik het woord ‘levenstaak’ meer met Mulder dan met Scully. Hij heeft van de X-files zijn levenswerk gemaakt, daar in de kelder van de FBI. Hij kent de dossiers door en door. Hij kent zijn weg in de archieven. Zijn man cave vol ‘videobanden, DNA-bepalingen, medische anamneses, close-up-foto’s van pokkenlittekens op verschrompelde huid, vage kiekjes met zogenaamde bewijzen voor vliegende schotels. Een brok verwrongen metaal, naar het scheen afkomstig van een neergestort ruimtevaartuig dat in Wisconsin was gevonden, lag op een plank. Een tiental onopgeloste mysteries lag in open mappen te wachten tot ze te ruste werden gelegd in de onopvallende, zwarte archiefkasten die Mulders bestaansreden waren: de X-dossiers.’ (Ruïnes)

BEST OF AGENT MULDER | THE X-FILES

121,081 views. Dec 29, 2017. Check out all of Agent Mulder’s best moments throughout the seasons of THE X-FILES. 113 Comments.
  ‘I love how Mulder is an Oxford educated psychologist who then entered the FBI and yet seems to delight in trolling people or getting a read on them by catching them off guard. You can see how his training helps him quickly size up who he can trust but he does everything in a humorous manner to keep people guessing.’
  ‘Nice to see those old clips in HD!’
  ‘I’ve always felt like I could connect with Mulders character on a really deep level. Turns out we’re both INFPs. Makes so much sense now.’
  ‘Mulder is too awesome <3’
  ‘In under 2 minutes? Not even close to possible!’
  ‘He reminds me of a soft Sherlock Holmes lol ❤’
  ‘I said over on the “Best of Agent Scully” vid that I was scared for the future of Scully because I felt that doing a “Best of…” vid meant that it was a sign it was the end of Scully. But now that a vid has been made for Mulder I feel safer that Scully will survive Season 11…unless they’re both doomed!!! I definitely DO NOT want to believe that!!! >8-0’

AANVULLING

Ik weet wat het samenwerkingsverband Mulder oplevert, maar hoe zit het met Scully? Wat levert het haar op? Mulders tekortkomingen komen bloot te liggen, maar ook die van haarzelf en de wetenschap waar ze zich zo op voor laat staan. Mulders maniakale geloof blijft haar scepsis voeden en brengt haar dichter bij zichzelf. Het emancipeert haar, zou ik wel durven zeggen. En het brengt haar natuurlijk dichter bij Mulder, want behalve het oplossen van X-files draait de serie ook om hun langzaam, uiterst langzaam ontluikende liefde. En het levert het ook schermtijd op, want The X-Files draait in wezen om haar. We krijgen haar ontwikkeling – als personage, als collega, als katholieke vrouw – mee, terwijl Mulder, zeker in vergelijking met haar, plat blijft. Wat weet ik na zoveel seizoenen nou echt van hem? In plaats van ‘plat’ zou ik ook ongrijpbaar kunnen zeggen. Mulder blijft ongrijpbaar – ideaal om mijn eigen verlangen op te projecteren.

BEKENTENIS

Het is tijd voor een bekentenis. Ik pluis vlijtig mijn verlangen naar Mulder uit en realiseer me, zeker wanneer ik afleveringen terugkijk, dat ik veel meer gefocust ben op Scully. Eerst liet ik haar links liggen, ditmaal is zij het die mijn aandacht opeist.
  Ik kijk niet meer met mijn pik, maar met mijn hoofd.
  Ik kan met iets meer distantie naar Mulder kijken. Naar zijn tekortkomingen, zijn charme, zijn levensechtheid. Ik herken een aantal scènes die ik, toen ik de serie voor het eerst keek, stilzette en documenteerde. Of waarvan ik voornemens was ze te documenteren, dronken van geilheid en verlangen. Input voor mijn fan fiction. Mulder, mijn tegenspeler in onze mythologie. Dat was toen (en nog een beetje nu). Zijn mannelijkheid is niet alleen meer object van verlangen, maar ook object van onderzoek.

SAMPLE

Mulder haalde onverschillig zijn schouders op en ging met een hand door zijn haar. Mulder bracht me met een opgestoken hand tot zwijgen, liet de foto’s uit de mappen glijden en legde ze naast elkaar neer. Mulder ging rechtop staan en glimlachte bijna. Mulder duwde de foto’s dichter tegen elkaar en wees. Mulder glimlachte. ‘Hier,’ zei Mulder, die het vel papier met een klap op de plank legde. Mulder wees opnieuw. Mulder kopieerde de snijwonden op het papier, draaide zich om en hield het omhoog. ‘Hij schrijft zijn naam,’ zei Mulder. Mulder had er geen antwoord op, moest dat diverse malen herhalen. Mulder zuchtte en wreef in zijn ogen. Mulder veegde zijn mond af met een servet en zijn grijns veranderde in een aarzelende glimlach.

SAD BOY

Als ik een type zou hebben, dan is dat, zoals vrienden mij regelmatig mededelen, een nerdy brunet. Bruin haar, geeky, vaak een bril, ietwat ongemakkelijk in zijn lichaam, met zichzelf. Pluspunt: een trieste blik in de ogen. Hij is apart, valt buiten de boot, leeft in zijn eigen wereld.
  Je zou ook kunnen zeggen: sad boy. In de hedendaagse zin van het woord is een ‘sad boy’ iemand die zich bevrijd heeft uit de ketenen van masculiniteit, zijn gevoelens niet langer opkropt en zich niet meer stilhoudt. Daar doel ik niet op, want een sad boy als Mulder is iemand die zich helemaal niet bevrijd heeft. Hij blijft zijn gevoelens oppotten, totdat hij explodeert. Hij blijft stil over zijn emotionele binnenwereld. Hij is een binnenvetter.
  Andere acteurs die me obsederen: Omar Ayuso (Elite), Thomas Hwan (Follow the Money), Connor Walsh (How To Get Away With Murder), de jonge Keanu Reeves en Björn Thors (The Valhalla Murders). Hugh Laurie in House ook – al houdt hij zich niet stil, maar wentelt hij zich in ironie en cynisme.
  Mulders façade kost hem veel energie. Hij draagt een enorme last. Zijn zelfdestructie – alles om er maar achter te komen wat er met zijn ontvoerde zusje gebeurd is. Ik zie het allemaal terug in zijn trieste ogen. Het windt me op.

VERLANGEN

Franco ‘Bifo’ Berardi: ‘Desiring a person, desiring a thing, desiring an event does not mean craving that object. Desire means to imagine yourself with – I would almost say mingling with that event, that situation, that person. Falling in love does not mean to crave or to be in need of that body or of that person. It means to imagine me and you together, to imagine a situation in which that body, that person, that thing, that event changes itself. If I desire you, it’s not you that I desire. What I desire is me with you, where we are the same thing, the same event.’

SAMPLE

Mulder keek me aan tot ik zo vriendelijk was om te blozen. Mulder glimlachte kort, maar meelevend. Mulder liet snel een hand door zijn pluizige, donkere haar glijden en zorgde dat in ieder geval het meeste ervan op zijn plaats viel. Mulder haalde zijn schouders op. ‘Ik heb altijd geweten dat ik een bijzonder iemand was,’ zei Mulder. Mulder raakte zijn lippen aan terwijl hij zijn uitstekende geheugen raadpleegde. ‘Verbazingwekkend waartoe je reputatie al niet leidt,’ mompelde Mulder. Mulder staarde naar de verwoesting in het kantoor. In het dikke pak leek Mulder wel een astronaut. Mulder voelde zich afgesneden van zijn omgeving en gepantserd tegen de onzichtbare dreiging. In Mulders isolerende pak weergalmde de ademhaling in zijn oren. Schaapachtig bond Mulder het masker met een lange, elastische band voor zijn gezicht en ademde hij door het naar papier ruikende filter. Mulder moest denken aan een tandarts die diep in de kies van zijn patiënt boort. Mulder boog zich naar voren. Mulder keek me scherp aan. Mulder bewaarde zijn zelfbeheersing.

KIJKHISTORIE

Ik kijk niet meer zo vaak naar The X-Files. Mijn kijkgeschiedenis laat zich raden, want de eerste seizoenen werden voor mij gedownload. 5 augustus 2020: Season 5, Episode 17, All Souls. Twee dagen later keek ik twee afleveringen. In de eerste helft van september veertien stuks, al missen aflevering 11, 12, 15, 16 en 17 in de kijkhistorie van Amazon Prime. Eind januari keek ik het zesde seizoen af. Inmiddels ben ik ergens aan het einde van zevende seizoen. Ik heb nog vier seizoenen en één film te gaan.

MANNELIJKHEID

Hoewel Mulders positie in beginsel vrouwelijk is, overcompenseert hij zijn feminisering ruimschoots. Hij is wars van autoriteit, zelfs wanneer het Scully betreft. Zijn gedrag is egocentrisch en karikaturaal, soms ronduit kinderlijk of anarchistisch. Hij maakt zich altijd te gelde.
  Soms is het een overlevingsmechanisme, bijvoorbeeld wanneer hij geprovoceerd wordt door andere mannen. Die proberen hun mannelijkheid en dominantie te benadrukken door Mulders spookiness belachelijk te maken en hem te vernederen. Vaak versieren ze in dezelfde beweging Scully – die ze, vanzelfsprekend haast, evenmin serieus nemen. Dan hoeft ze niet meer Mrs. Spooky te zijn.
  Mulder heeft echter net zo’n territoriaal ego. Hij saboteert elke poging tot vernedering door schaamteloos eigen waarheden te poneren. Hij corrigeert waar nodig: nee-hee, het zijn geen groene mannetjes, maar grijze. Hij troeft de ander retorisch af, zodat die, vaak in bijzijn van Scully, klemgezet wordt en tweemaal afgaat: hij wint het argument met Mulder niet en loopt een blauwtje bij Scully.
  Tussen deze twee vuren tref je altijd Scully aan, de mediator. ‘Don’t antagonize,’ zegt ze tegen Mulder. ‘Who? Me? Mr. Congeniality.’

KARAKTER

Ik tref een database aan met gedetailleerde resultaten afkomstig van interactieve persoonlijkheidstests. Deze data worden ook gebruikt om profielen op te stellen voor personages uit films en series. Natuurlijk is er een profiel van Mulder te vinden. De volgende karakteristieken passen bij hem: nieuwsgierig, samenzweerder, aanhoudend, gemotiveerd, open voor nieuwe ervaringen, opstandig, avontuurlijk, ruimdenkend, onorthodox, gedreven, eigenwijs, verkenner, opmerkzaam, geobsedeerd, heroïsch, deskundig, abstract. Ik ken mezelf deze karakteristieken ook toe, niet omdat ze Mulder toebehoren, al is dat mooi meegenomen. Op basis van de persoonlijkheidstest die ik gedaan heb, ben ik 79% compatibel met Mulder. Is dat genoeg?

27 MEI 2021

Teruglezen wat ik vorig jaar noteerde over Fox Mulder/David Duchovny.
  ‘In Twin Peaks speelt Duchovny een transvrouw, zegt Jacky. Volgens mij kwam dat personage voorbij in Disclosure, afgelopen vrijdag gekeken, maar dat weet ik even niet zeker. Ik herkende Duchovny er niet in.’
  ‘Voor het eerst deze maand ben ik weer in het zwembad. Door het open dak, een teken van de zomer, zie ik grijze wolken overtrekken. Het water is minder koud dan ik verwacht. De mannen die ik bij de ingang al in het oog had, dienen zich opnieuw aan. Eentje loopt als eerste terug naar zijn spullen. Ik dacht dat hij zich verderop had ontkleed. Blijkt het een ander te zijn. Wel hetzelfde lichaam: mager, extra benadrukt door de beharing, licht gespierd. Inwisselbare lichamen, varianten op Fox Mulders lichaam. Iets tengerder, iets langgerekter, iets behaarder.’
  ‘De slotaflevering van het vierde seizoen. Mulder onderneemt een tocht waarvan vooraf duidelijk is hoe die zal aflopen. Hoewel we nog niets te zien krijgen, is duidelijk dat Mulder dood is. Een retrospectieve vertelling. Mulder wordt naar een plek in Canada geleid waar een alien in het ijs bewaard is gebleven. Het avontuur eindigt op het moment dat er autopsie gepleegd wordt op de alien. Mulder wordt weggebeld door Scully die net te horen heeft gekregen dat alles een hoax is. De hoax is een hoax is een hoax: feit en fictie onontwarbaar. Mulder breekt. Er vloeien tranen. Opnieuw bekijken dus. Uiteindelijk pleegt hij zelfmoord. Nog zo’n hoax, want er moeten nog meer dan honderd afleveringen gemaakt worden.’

SAMPLE

Mulders zoals gewoonlijk scherpe oog viel op een voorwerp dicht bij de bodem van het zwembad. Mulders belangstelling was gewekt. Maar Mulder wilde zich niet laten afleiden. Mulder keek op naar de onrustige hemel. Mulder hield zich vast. Mulder staarde naar het apparaat. Mulder hield zijn hand boven zijn ogen. Mulder keek me aan. Mulder hield aan. Mulder hoefde me niet eens aan te moedigen. Mulder keek op zijn horloge. Mulder keek naar het dreigende noodweer. Mulders wenkbrauwen schoten omhoog. Mulder kreeg plotseling een nieuwe inval. Mulder was misselijk van afschuw. Mulder was al vele malen eerder op het matje geroepen.

PSYCHOANALYSE

Ik heb een aantal namen van acteurs genoemd tot wie ik me aangetrokken voel, maar ik vergeet een van de belangrijksten: Brad David in Fassbinders Querelle (1982). Ik weet niet waar ik moet beginnen, als ik het over hem moet hebben. Zijn geprononceerde musculatuur. Het matrozenpakje. De laag uitgesneden witte wife beater waar zijn pecs bijna uitspringen. Hij heeft, net als Mulder, iets zachts, iets vrouwelijks over zich heen. Iets onleesbaars, iets gepijnigds. Trieste ogen, trieste bewegingen, trieste grimassen. Ik kan veel op hem projecteren. Online lees ik: ‘On the blu-ray edition of the film there is an interesting documentary in which the themes of the film are explored and one interviewee states that Davis represents the phallus that all the other characters, male or female, desire.’ Is Mulder de fallus van The X-Files? Een van de belangrijkste vragen was natuurlijk wanneer Mulder en Scully nou eindelijk gingen zoenen. Maar ik ben vooral geïnteresseerd in de vraag wanneer hij met mij gaat zoenen.

INFATUATION

Op zoek naar het antwoord op de vraag waarom ik verliefd word op fictionele karakters beland ik in een fikse rabbit hole. Er gaat een wereld voor me open. Ik ben niet de enige, natuurlijk niet, al heb ik dat wel een tijdje gedacht. Dat schrijf ik op het conto van de schaamte, omdat het nogal gênant is in katzwijm te vallen bij een personage uit een film of serie. Ik vind dat nogal gênant, vooral omdat ik bang ben voor de reacties van anderen. Tegelijkertijd weet ik ook dat zo’n verliefdheid, dwaze verliefdheid, integraal onderdeel is van fandom. Tegelijkertijd weet ik dat meer mensen wel dan niet bekend zijn met dit fenomeen. Anyone can relate. Waarom voel ik me dan toch een beetje vies als ik erover schrijf?
  Why do I keep falling in love with fictional characters and not with people in real life or at school? I’m 15 years old. I’ve fell in a very deep love with a fictional character but I know she isn’t real. How to stop the pain? Have you ever fell in love with a fictional character to the point you had to personally cope with he/she not being real? If so, how? Dit zijn de tophits op Quora.
  Mensen vertellen over hun rouwproces, hun copingmechanismen, de (opr)echtheid van hun gevoelens, de zelfkennis die ze opgedaan hebben. Je hebt zelf de touwtjes in handen, je object van verlangen is onwerelds perfect. En nee, verliefd zijn op een fictioneel karakter is geen teken van mental illness. Alhoewel, daarover verschillen de meningen. Jouw liefde voor iemand die niet bestaat is een teken van eenzaamheid. Een ander vindt deze vorm van liefde weinig productief. En dan is er nog Tahseer ‘Former Poet… Now… A Doctor’ Khan: ‘It’s not worth it. It’s not real. It’s the easier thing to do and it hurts less then [sic] real love but it will always be imaginary and life… life is real.’

SAMPLE

Mulder hield zijn hoofd een beetje schuin. ‘En het ritueel?’ vroeg Mulder zachtjes om hem niet te laten afdwalen. Mulder begreep het niet. Mulder hoorde heel goed de ongelovige teleurstelling in zijn stem. Mulder hield zijn adem in. Mulder kon zijn oren niet geloven. Mulder legde zijn kin op zijn arm. Mulder haalde zijn schouders op – natuurlijk, waarom niet? Mulder begreep welk risico ik genomen had en onder welke druk ik stond. Mulder trok een wenkbrauw op. Mulder wierp een blik over zijn schouder. Mulder stond op toen ik naar hem toe liep. Mulder weigerde koppig om opzij te gaan. Mulder verkeerde in tweestrijd. Het gebeurde zo abrupt dat Mulder bijna achteroverviel. Mulder slikte, maar zei niets. Mulder verloor eindelijk de rest van zijn geduld. Mulder keek hem strak aan en zei alleen: ‘FBI.’

THE ATTRACTION OF FOX MULDER

Ik ben er ook nog niet achter waarom Scully’s vertrouwen zo rotsvast is. Max zegt dat Scully niet alleen Mulder legitimeert, maar ook omgekeerd. Legitimering is iets krachtigs. Een vorm van liefde? In een blogpost, gevonden door te googelen op ‘the attraction of fox mulder’, wordt het als volgt toegelicht: ‘He offers Scully a partnership based on respect and affection, and that’s an attractive model for a relationship whether that relationship is romantic or platonic.’

WAARHEID

In ‘The Truth About Fox Mulder’, een special bij het eerste seizoen, wordt in één minuut en veertien seconden zijn karakter geschetst: ‘real hero’, ‘cool image’, eerst ‘unlikeable’ maar door zijn commitment ‘likeable’ (de woorden van David Duchovny himself), ‘insane’, ‘he cares what Scully thinks’, ‘modern hero’.

FAN FICTION

Fan fiction – porno voor nerds, las ik ergens. Ik heb gegrasduind door talloze verhalen. De raarste verhalen voor de herkenbaarste fantasieën. Wat de makers van The X-Files langzaam, te langzaam, opbouwen, wordt binnen een aantal zinnen bereikt in de meeste stukken die ik lees. Natuurlijk gaan de meeste stukken over Mulder en Scully, maar het gaat mij om de actie van Mulder en welk ander mannelijk personage dan ook. Toch sluit ik snel de tabbladen, omdat ik geen fan fiction nodig heb. Ik wil Mulder niet gekoppeld zien aan een van zijn mannelijke tegenspelers, maar aan mezelf.

13 JULI 2020

Een sleutelfragment in een van de laatste afleveringen van het vierde seizoen. De slechterik zit achter de tralies en de aflevering eindigt met een gesprek tussen hem en Mulder.
  ‘What did you wanna talk to me about, Eddie?’
  ‘I just think it’s funny. I was born a loser, but you’re one by choice.’
  ‘On what do you base that astute assessment?’
  ‘Experience. You should live a little. Treat yourself. God knows I would, if I were you.’
  Scully verzekert hem even later: ‘I don’t imagine you need to be told this, Mulder, but you’re not a loser.’
  ‘Yeah, but I’m no Eddie van Blundht either, am I?’
  Deze Eddie kan andermans gedaante aannemen. Op die manier heeft hij bij meerdere vrouwen kinderen verwekt. Zodra Mulder en Scully hem op het spoor zijn richt hij zich op haar door zich als Mulder voor te doen. ‘s Avonds bezoekt hij Scully, ze drinken wijn en flirten erop los. Eddie is een neuroot, vandaar dat Mulder ook neurotische trekjes vertoont. Een glitch. Het valt Scully niet op. Vlak voordat ze beginnen te kussen – hier leef je al een aantal seizoenen naartoe – beukt de echte Mulder de deur in. Hij redt Scully – van Mulder. Van zichzelf?

SCHAAMTE

Deze tekst, waarin ik het intense verlangen probeer te vangen, ontnuchtert. Het is ijl en ongrijpbaar, totdat je er toch woorden aan probeert te geven. Dan krijgt het iets gênants. Nu staat het op papier, voor iedereen te lezen, terwijl het desondanks in de verste verte niet in de buurt van het gevoel komt. Het is een afgeleide. Een teleurstellende, een fletse afgeleide. Ik voel me naakt, bekeken.

ONVERWIJLDE OPWINDING EN BEVREDIGING

In het vierde seizoen ziet Mulder er anders uit dan in eerdere seizoenen. Hij heeft een ander kapsel. De belichting is beter, maar dat is slecht nieuws. De veroudering is goed te zien. Ik knap af op de styling. Hij is niet meer degene voor wie ik viel. Vind-ik-meer-leuk-knop. Daarom keer ik terug naar de stills die ik verzameld heb. Ze zijn opwindend. Ze zijn brandstof voor mijn bevrediging. Ze zijn, met andere woorden, pornografisch. Om met Byung-Chul Han te spreken: ‘Bij pornografische foto’s blijf je niet stilstaan: ze klinken schel en luid, want het gaat om een uitstalling. Ze dijen ook niet uit in de tijd, want ze laten geen herinnering toe. Ze dienen alleen het nu: onverwijlde opwinding en bevrediging.’ Ik heb niet alleen het beeld bevroren, maar ook Mulder zelf, de Mulder die ik wil zien. Een studie naar fan fiction en mannelijkheid, dat is mijn dekmantel om ongegeneerd te geilen op Fox Mulder. Onverwijlde opwinding: check. Onverwijlde bevrediging: helaas onmogelijk. Een onoverbrugbare kloof, hoezeer ik het ook probeer. Maar vooral: nooit genoeg beelden van de posterboy van 90s weird.

SAMPLE

Toen Mulder zijn ogen opendeed, moest hij direct toegeven dat hij alles ruimschoots verdiend had, en dus ook de dreunende ontploffing waarvan de echo’s een schijnbare eeuwigheid lang door zijn schedel weerkaatsten.

QUEER

Tijdens mijn online odyssee kom ik een aantal artikelen tegen die Mulder een queer icon noemen. Het artikel dat me het interessantst lijkt – ‘vrij gek dat ik als achtjarige me zo aangetrokken voelde tot een dertigjarige’ – kan ik niet lezen, omdat ik de betaalmuur niet kan omzeilen. Dan maar deze: ‘Five Reasons Why Fox Mulder From TV’s X-Files Is A Queer Icon’. De relatie tussen Mulder en Scully ontwikkelt zich niet volgens heteronormatieve patronen, Mulders mannelijkheid wijkt af van het normale en wordt daarom bespot, etc. Is dat genoeg om iets queer te noemen? Bijzonderder vind ik de blogpost over de driehoeksverhouding tussen Mulder, Scully en de kijker.

De personages die zich zo vaak tussen de twee hebben geplaatst – de slijmerige Krycek, de dwingende Skinner – zijn niet de derde persoon in de liefdesdriehoek. Het zijn indringers in een liefdesdriehoek die al bestaat tussen de twee hoofdrolspelers van de show en de persoon die daar voor de televisie zit, volkomen aan de grond genageld.

En niet te vergeten deze comment op Reddit over Fox Mulder: ‘idc if i’m a man or a woman i would fuck mulder stupid.’ En de comeback: ‘Form a queue.’


*


BEHIND THE SCENES

Ik ben niet handig met Photoshop, maar dat is een zegen. Ik stuntel door het Mulder-archief heen en even stuntelig zijn mijn beeldcollages. Ze zijn vormeloos of rafelig of puntig, zolang de Mulder-dichtheid maar zo hoog mogelijk is.

Omdat geen enkele streamingsdienst waarop ik geabonneerd ben The X-Files aanbiedt, heb ik de dvd-boxen van de eerste drie seizoenen uit de bibliotheek gehaald. Elk seizoen heeft een aantal extra’s: een korte documentaire, commercials en deleted scenes. Helaas geen bloopers. Die staan wel op Youtube, gevonden bij ‘xfbabe’.

Mulder hoorde het geritsel opnieuw. Mulders dartele fantasie werd wreed verstoord. Mulder bukte zich. Mulder werd direct ongerust. Mulder dacht dat hij een verkeerde afslag had genomen. Mulder knarste met zijn tanden en hield zijn adem in. Mulder wilde het aan iemand vertellen, zijn verbazing met iemand delen. Mulder slikt met een loodzwaar hart. Mulder hield intuïtief zijn handen voor zijn ogen. Mulder hoorde weer doffe pulsen in zijn hoofd. Mulder bewoog geen spier.

‘O ja’ schiet er constant door me heen wanneer ik de docu’s bij de eerste seizoenen kijk. Er zijn zoveel iconische afleveringen. De mythologie is groots en uitgebreid – en blijft mythisch, ondanks de ontnuchterende werking van het kijkje achter de schermen.

In het boekje dat in de dvd-box van seizoen 1 zit, lees ik dat liefhebbers van de serie zich ‘X-philes’ noemen.

Het portfolio van xfbabe bestaat uit allerlei bloopervideo’s en ‘Amor Fati Creations’: ‘Mulder & Scully - Your Love’, ‘Mulder & Scully – I’d Lie For You’, ‘Mulder & Scully – It’ll Never Be Over’. Lekker zwijmelen. Ik heb Mulder en Scully nog niet zien zoenen, tot nu.

Een scène uit een van de gag reels: een beveiligingscamera registreert Mulder en Scully. Wanneer de liftdeuren sluiten, gaat Scully op haar knieën. Een gesimuleerde pijpbeurt. Dan doet Mulder zijn gulp dicht en verlaten ze de lift.

Mulder is het terrein van onbekommerde wensen.
  Mulder is het terrein van nutteloze interesses.
  Mulder is het terrein van inconsequente sympathieën.
  Mulder voedt mijn permanente vraatzucht.
  Mijn consumerende, allesverslindende blik herbergt geen nadenkendheid, om nog een frase van Byung-Chul Han te gebruiken.
  Mulder doorboort mij. Ik probeer hem te doorboren, maar het lukt niet.

Ik word van het ene clipje naar het andere geslingerd. Nu kijk ik naar ‘fox mulder being a himbo for six minutes and fourteen seconds’. Zes minuten en veertien seconden later ‘x files bloopers that are normal and i enjoy’. Nu ‘The X-Files (Supercut) – Mulder loses his cool’.

Mulder was alleen binnengekomen en deed de deur achter zich dicht. Toen Mulder zijn schamele dekking had bereikt, zwaaide en hikte de grond niet meer onder zijn voeten. De rust omgaf Mulder met een warme vrede. Mulder was blij met dit moment van eenzaamheid.
  Mulder boog zich naar voren. Mulder legde een hand op mijn arm. ‘Iedereen wil een toegift,’ zei Mulder. Mulder stond naast het offerplateau. Mulder was netjes geschoren. Mulder was uitgehongerd. ‘We zullen op onze eigen vindingrijkheid moeten vertrouwen,’ zei Mulder. Mulder stond met zijn handen op zijn heupen. Tijd voor een verhaaltje, dacht Mulder.
  Mulder ving een glimp op van spartelende poten. Mulder voelde zijn hart van opwinding kloppen. Mulder legde het natte en glibberige touw over zijn schouder. Mulder beantwoordde de brandende, ondoorzichtige starende blik. Mulder spande zijn armspieren extra in en zijn zelfvertrouwen groeide. Mulder zag de wirwar aan touwen.

Obe Alkema (1993) debuteerde in 2018 met Obelisque, een poëzieglossy in millennial pink, en publiceert in/op diverse Nederlandse, Vlaamse en internationale tijdschriften/platforms. Bij Publication Studio Rotterdam verscheen eind 2020 de memoir Mijn Kevin, Ons Parijs, ook in Engelse vertaling: My Kevin, Our Paris.

Meer van deze auteur