Verhaal / 24.12.20
De hermelijn
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 28.05.20
Kleine Avocado
Sinds klimaatactivist Pomegranates weet dat zijn partner zwanger is schrijft hij hun ongeboren kind iedere week een brief. Over de wereld, het klimaat, de crises, en over Mama en Papa. Dit is brief 16.
(…)
Het is een rare tijd, kleine Avocado.
Het is een boeiende tijd, extreem boeiend, maar ook verontrustend, extreem verontrustend.
Ik schipper tussen wanneer houdt deze great lockdown op en moge deze globale stilstand nog heel lang duren. Ik schipper tussen wanneer kunnen we weer back to normal en moge dit zo lang duren dat we niet meer weten wat normal is.
Want normal, las ik van het weekend, was already a crisis.
(…)
Kleine Avocado, overal ziet Papa zwangere vrouwen.
De schaarse momenten dat ik op straat ben of door de supermarkt loop zie ik ze met hun ronde buikjes als eendjes wiegen. Online kom ik de vreemdste babyverhalen tegen: in India is een tweeling geboren, ze heten Corona en Covid. De vrouw van Boris Johnson, de Britse Prime Minister die van het weekend in het ziekenhuis opgenomen is, verwacht van hem een baby, het arme kind. Een oud-collega van Amy Goodman, gezicht van nieuwsstation Democracy Now, vertelt hoogzwanger en barstensvol spanning dat er in het ziekenhuis maar één extra persoon bij de bevalling mag zijn. Deze dame kiest voor haar partner; haar Doula heeft ze ontslagen.
Weet jij wat een Doula is, kleine Avocado?
En weet je wat werkloos zijn betekent?
(…)
Net als dat ik overal baby’s zie, lees ik waar ik ook kom over de maatschappelijke veranderingen die moeten gaan plaatsvinden. Wordt er altijd al over systeemverandering gepraat? Zoals er sinds het begin van de mensheid zwangere vrouwen zijn? Of valt het vooral mij als klimaatactivist op dat velen het over het einde van het kapitalisme of de destructieve globalisering hebben? Wat is er aan de hand, kleine Avocado?
Zijn het verwoede pogingen aan de right side of history te komen nu men ziet dat het oude systeem op instorten staat? Realiseert de eens geprivilegieerde mens zich dat de geschiedenis plusjes en minnetjes achter onze namen zal zetten? Wie was NSB-er en wie zat in het verzet? Wie was pro-kapitaal en wie anders-globalist?
Maar maakt het uit wanneer of waarom men zich bij de beweging voegt? Is het niet belangrijker waar de beweging naar toe gaat?
Maakt het uit dat men zich nu pas – nu ook presidenten van machtige landen het zeggen – realiseert dat het oorlog is?
Kleine Avocado, wij waren al in oorlog, toch?
If you don’t fight capitalism you maintain capitalism.
(…)
En weet je wat op dit moment ook heel veel mensen over de hele wereld bezig houdt? Relatiestress. Ja kleine Avocado, ik hoef je inmiddels niet meer te vertellen dat de huiskamer en de wereld hand in hand gaan. Papa vindt Mama heel lief, maar soms moet ze echt even ophoepelen, dan moet ze echt even aan de andere kant van de kamer gaan zitten of een rondje gaan rennen.
Mama en Papa zitten al bijna een maand op elkaars lip, we zien uitsluitend elkaar. Af en toe praten we met de buurvrouw, twee keer per week zijn we in de supermarkt, maar verder zien we behalve op onze beeldschermen helemaal niemand. Net als miljoenen andere monogame koppeltjes zijn wij op elkaar aangewezen en dat zal voorlopig zo blijven.
Ik kan je vertellen, dat is echt niet altijd even makkelijk.
Geloof me, en dan druk ik het nog licht uit.
(…)
Nee, dat is niet waar. Ik lieg.
Mama en Papa hebben het goed samen, dat voel jij ook. Maar soms, als Mama voor de zoveelste keer naast me komt zitten, mijn hand naar zich toe trekt, op haar buik legt en zegt ‘Moet je Peanut voelen’, dan denk ik, ja ja Peanut, ik ben in mijn werkkamer al de hele dag met Peanut bezig, moet ik ’s avonds ook nog met Peanut bezig zijn? Mama vergeet soms dat Papa al weken lang deze brieven schrijft. En Papa, die vergeet soms dat Mama al weken lang Peanut maakt. Lig je iedere nacht naast elkaar en kun je toch zo langs elkaar heen leven.
Het is een wonder, als het niet de werkelijkheid was.
(…)
Andersom is het overigens net zo: Mama wordt soms knettergek van Papa. Ze kan me wel schieten wanneer ik voor de zoveelste dag op rij tot het middaguur in ochtendjas en met ongeschoren kop door het huis slenter. Ze kan me de nek omdraaien wanneer ik het bed niet opmaak of mijn boeken laat slingeren.
Ik overdrijf, natuurlijk. Dit zijn onbenulligheden, dat snap jij ook. Het hoort bij mijn vak, noem het dichterlijke vrijheid. Ik heb geen losse handjes waarmee ik Mama blauw sla. Mama doet niet aan automutilatie om tot rust te komen. Onderhuidse stoornissen of ongeremde driftbuien zul je in dit huis niet tegenkomen. Mama en Papa hebben onenigheid over wie er deze week de wc schoon maakt en wie er vandaag de afwasmachine uitruimt.
First world problems, zoals Oom O het noemt.
Problematiek van de Bourgeoisie.
(…)
Om het gezellig te houden maken Mama en Papa ruimte voor elkaar. Ik laat Mama met haar telefoon spelen – appgroep pizza feminista buena vida socialista cluppa – en Mama laat Papa af en toe een hasjpijp roken.
Nog niet zo lang geleden rookten we samen, maar nu jij in Mama’s buik zit rook ik alleen. In feite is het niet heel anders aangezien Mama meestal na een paar trekjes in slaap valt en ik juist uren wakker blijf. Dat klinkt misschien onaangenaam, tot het licht wordt wakker blijven, maar ik vind het fijn. In deze tijd beginnen de dagen op elkaar te lijken: ik beweeg me uit bed naar koffie
naar de computer om te schrijven
naar ontbijten
naar schrijven
naar een tweede bak koffie
naar weer schrijven
naar de was opvouwen, stofzuigen of de vaatwasser uitruimen
naar herschrijven wat ik geschreven heb
naar hardlopen
naar douchen
naar een artikel lezen of een podcast luisteren
naar boodschappen doen
naar Mama vragen hoe haar dag was
naar vragen hoe het met Peanut gaat
naar koken
naar een boek lezen
naar sms-schaken met een vriend
naar een film of het nieuws kijken
naar slapen
naar midden in de nacht wakker worden en over financiën, de toekomst en de wereld nadenken
naar naar het plafond staren
naar slapen
naar wakker worden
naar koffie en de dag begint weer van voor af aan.
Ik weet niet meer of het woensdag is of zondag, april of februari. Het enige houvast dat ik heb ben jij, met deze brieven. We zitten beiden in week 16, we hebben er nog zo’n 24 te gaan voordat het voor jou janken en voor mij luiers verschonen wordt.
Om dit eenzijdige ritme te doorbreken is met een hasjpijp een nachtje op de bank doorhalen een aangename verandering.
(…)
En dus rookte ik zoals Walter Benjamin ook graag deed wat blueberry kush, waarna ik tot in de vroege morgen naar De Nachtzuster luisterde.
Het concept van het radioprogramma is simpel: je kan De Nachtzuster opbellen en een vraag stellen. Zij zal de vraag proberen te beantwoorden en heeft zij geen antwoord klaar dan kan een nieuwe beller inspringen en de vraag voor haar beantwoorden. Helaas is het geen radio zoals Benjamin die maakte; we weten inmiddels allemaal dat de radio stelselmatig wordt bezuinigd en dit zal alleen maar erger worden, brace yourself. Rechtse – zeg maar gerust conservatieve – beleidsmakers zijn niet geïnteresseerd in verfrissende, kritische, dissidente, experimentele of de status quo bevragende geluiden.
Ik moet het met De Nachtzuster doen, wat overigens geen kriem is. De Nachtzuster is een ontwapenende vrouw, haar naïviteit is bewonderenswaardig en haar onbevooroordeelde blik siert haar. Ze krijgt stemmen aan de lijn die ik in mijn dagelijks leven niet vaak hoor: bakkers, bejaarden, buschauffeurs, beveilingsmedewerkers, douane-beambten.
(…)
Kunnen we niet gewoon, vroeg een eerste beller, alle financiële transacties opschorten?
Hoe bedoel je gewoon? vroeg De Nachtzuster.
Nou gewoon, antwoordde de vrouw, dat je naar de bakker gaat en gewoon een croissantje krijgt zonder te betalen?
En hoe kan de bakker dan de ingrediënten kopen die hij nodig heeft voor zijn croissantjes?
Nou gewoon, zei de beller, zoals hij dat nu ook krijgt, alleen hoeft ook hij er niet voor te betalen. En dat de hele keten door. En als iedereen dat gewoon doet kan de economie niet omvallen en kunnen we gewoon door gaan zoals we gaan, maar dan zonder geld, zonder recessie en zonder problemen.
Interessant, zei De Nachtzuster, dat is wel een mooi idee.
Ja toch? Laten we het geld gewoon begraven.
(…)
Ik was te stoned om in te bellen, maar ik vroeg me af wie er dan gewoon de wc’s schoon maakt, de kantoren, de straten en de pleinen. Wie zet er dan gewoon 18 uur per dag, zeven dagen per week in een fabriek in India onze T-shirt in elkaar? Wie gooit er dan gewoon de duizenden dieren die er bij een stalbrand om komen in de verbrandingsoven? Wie knipt er gewoon honderden poten per dag van honderden varkens? Wie brengt er dan gewoon in de regen de warme maaltijd naar je voordeur? Ja, dacht ik, terwijl ik mijn hasjpijp nog eens vulde, wat is gewoon?
(…)
Waarom, vroeg een tweede beller, is er nu wel geld voor de zorg, voor extra intensive care-bedden, beademingsapparatuur, gezichtsmaskers en ga zo verder? Waarom is er nu wel geld voor het onderwijs waar men op grote schaal voor de thuiszittende kinderen laptops koopt? Terwijl er een paar maanden geleden, toen de verplegers en leraren voor een beter salaris en minder werkdruk met spandoeken op straat stonden geen rooie cent leek te zijn? Waarom is er nu wel geld, maar was dat er daarvoor niet?
En Nachtzuster, voegde de vrouw er in een adem aan toe, denk je niet dat het net zo voor de klimaatcrisis geldt? Denk je niet dat we nu ook voor de klimaatcrisis geld uit moeten geven in plaats van op het moment dat het water ons aan de lippen staat? Waarom wordt er nu wel naar de wetenschap geluisterd, terwijl men in het hele klimaatdebat nooit naar de wetenschap luistert?
De Nachtzuster had geen antwoorden. Papa ook niet.
(…)
Normaal gesproken stelde men De Nachtzuster hele andere, hele gewone vragen: Welke kleur wordt een smurf als je hem wurgt?
(…)
Ondertussen bleven de vragen van de luisteraars binnenstromen.
Waar komt het geld vandaan dat door de regering op grote schaal uit wordt gegeven? Wordt het niet tijd om fabrieken weer in eigen land neer te zetten, in plaats van aan de andere kant van de wereld? Waarom verschijnt de ‘groene’ oppositie zelden in de media? Hoezo wordt er zo weinig over de oorzaak van de crisis gesproken, beste Nachtzuster? Denk je niet dat we dat hele virus helemaal niet zouden hebben leren kennen als we die vleermuizen en apen niet uit de jungle trekken en op markten verkopen? Denk je niet dat als we niet met onze vliegtuigen de planeet over zouden razen het virus zich niet zo allemachtig snel en verwoestend zou verplaatsen? Zou het ergens goed voor zijn, vroeg een beller van in de tachtig, dat de wereld tot stilstand wordt gedwongen? Zullen we ons nu eindelijk realiseren dat we niet op een veilig eiland leven, maar tot in de haarvaten met de wereld verbonden zijn?
(…)
The times they are changing, kleine Avocado.
Niet alleen in ons kleine kikkerlandje worden deze vragen gesteld, over de hele wereld vraagt men zich af of het niet beter anders kan. Terwijl jij in Mama’s buik zit groeit wereldwijd het besef dat de dingen anders moeten.
Kleine Avocado, het is een vruchtbare tijd, een extreem vruchtbare tijd, waarvan jij, en velen met jou, op een dag de vruchten zult plukken.
Als het niet complete chaos wordt.
(…)
Maar laat ik niet negatief zijn.
(…)
Midden in de nacht zag Papa hoop.
Terwijl ik op de bank lag en naar De Nachtzuster luisterde werd me duidelijk dat deze nacht geen gewone, normale nacht was.
De vele vragen van de luisteraars deden me beseffen dat we ook in stilstand tot inzichten kunnen komen en niet alleen, zoals Rosa Luxemburg beweerde, wanneer we in beweging zijn.
Papa stak zijn hasjpijp nogmaals aan en zakte stoned in slaap.
Mama en Peanut lagen vredig te snurken.
Verhaal / 24.12.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 21.12.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 24.11.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Geluid & Poëzie / 19.11.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 12.11.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 07.11.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 04.11.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 02.11.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 28.10.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 26.10.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 19.10.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Video / 12.10.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 02.09.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 02.09.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 02.09.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 16.06.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 08.06.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 30.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 28.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 25.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 21.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Brieven / 02.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 16.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Brieven / 14.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 13.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Brieven / 02.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Memoir / 09.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 04.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Beeld / 01.05.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 29.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 20.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 17.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Brieven / 16.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 14.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Brieven / 13.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 19.03.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Brieven / 10.04.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 19.03.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 08.03.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 02.03.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 01.03.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 07.02.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 05.02.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Essay / 31.01.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Poëzie / 29.01.20
Dossier
Lopende zaken 2020
Verhaal / 01.11.15
Dossier
Lopende zaken 2020